TREFCENTRUM VOOR LEVENSBESCHOUWINGEN
Overzicht van de voorbije gespreksavonden
1) 26 september 2022: Johan Jacques over boeddhistische kunst en meditatie
Johan vertoont een powerpoint met vooral beeldhouwwerken uit de verschillende boeddhistische tradities en geeft uitleg bij de symbolische interpretatie. Daarna leidt hij een zitmeditatie in.
2) 28 november 2022: Koen Fossey over het vrouwelijke in de religie
De kunstenaar Koen Fossey brengt een uiteenzetting met een stukje muziek, drum en meditatie. Thema: de geschiedenis van het Heilig Vrouwelijke. Hij gaat via archeologische vondsten terug naar de veeleer matriarchale samenlevingen waarin vrouwen sjamanen, priesteressen, genezers en leraars waren. Momenteel is er een derde feministische golf aan de gang, en dat is er een met een spiritiele voedingsbodem, met de herontdekking van de Moedergodin.
3) 30 januari 2023: Luc Vankrunkelsven over macro-oecumene
Luc is bekend als oprichter van Wervel, de Werkgroep voor een Rechtvaardige en Verantwoorde Landbouw (1989). Hij hanteert ook het begrip macro-oecumene. Zelf vertelt hij hierover: "Oecumene werd lang alleen bekeken als dialoog tussen kerken. Met macro-oecumene wordt bedoeld dat we ook kunnen leren en dialogeren met tal van andere inspiraties." Luc Vankrunkelsven hielp zopas een macro-oecumenisch psalterium van de Braziliaanse bevrijdingstheoloog en benedictijn Marcel Barros vertalen. Hij zal dat die avond gebruiken ter illustratie. Er zijn namelijk gebeden opgenomen van moslims, van de Candomblé en Umbanda, van de boeddhisten e.a. Luc ging 25 keer naar Brazilië en de avond zal daardoor gekleurd zijn. Naast het psalterium van Barros herkent hij zich al decennialang in de plaatselijke transreligieuze gedichten/zangen. Luc is zelf norbertijn, en was een tijdlang directeur van het bezinningscentrum van de abdij van Averbode. Momenteel is hij ambassadeur van Grootouders voor het Klimaat.
4) 27 maart 2023: Ben Verhaevert over neopaganisme
Paganisme is een containerbegrip dat verwijst naar een aantal natuurreligies waarin de verering voor de natuur een belangrijke rol speelt. Binnen dit begrip hebben heel wat stromingen, paden en religies uit diverse culturen een huis gevonden. Je kunt paganisme of heidendom zien als een flatgebouw met verschillende verdiepingen waarop gelijkgezinden wonen. Op deze verdiepingen zijn er verschillende appartementjes die elke weer hun specifieke eigenheden hebben. De natuurreligies stammen uit verschillende culturen, algemeen verspreid over Europa en bij uitbreiding over de ganse wereld. Ze omspannen ook een ganse geschiedenis van de mensheid vanaf de oorsprong tot onze huidige samenleving. Het is een bont allegaartje waarbij enkele basisbegrippen de container omsluiten: respect – verdraagzaamheid – eerbied voor de natuur en de levende wezens. Ben poogt in het hem toegemeten tijdsbestek jullie mee te nemen op een reis door tijd en plaatsen die binnen het paganisme een betekenis hebben en waarbij jullie na afloop alle nog niet beantwoordde vragen kunnen stellen.
Ben Verhaevert (° Aalst, 1956) is de nationaal coördinator van PFI Belgium (Pagan Federation International), een overkoepelend internationaal orgaan voor het paganisme. Hij is als druïde actief bij de New Order of Druids, die gevestigd is in Antwerpen. Daarnaast was hij voorzitter van het “Friends of the museum of Witchcraft and Magick” in Boscastle, Cornwall.
5) 22 mei 2023: Daniël Acke over niet-confessionele spiritualiteit
Daniël is professor-emeritus van de VUB Hij focust zich op niet-religieuze spiritualiteit en mystiek van de 20ste eeuw tot vandaag. Hij schenkt bijzondere aandacht aan Albert Camus en aan de filosoof Leo Apostel. Deze laatste verraste in de jaren '80 menig vriend en vijand door na te denken en te publiceren over wat wij zouden leren kennen als “atheïstische spiritualiteit”. Zijn betrachting was “een systematische houding en strategie gericht op ervaringen die onze relatie met de diepste realiteit belichamen”. Cruciaal was daarbij om zichzelf te zien “in het grootste geheel waartoe men denkt te behoren” en zich te richten “op de basisdoelen in dienst waarvan men het eigen leven stelt”.
6) 27 november 2023: Carine Van Gerven over haar tableau vivant
Carine Van Gerven (° 25/2/1966 in Neerpelt) studeerde monumentale schilderkunst aan het Provinciaal Hoger Instituut voor Kunstonderwijs in Hasselt. Zij staat momenteel volop in de actualiteit met haar tableaux vivants: grote kunstfoto's die ze bewerkt in de stijl van barokschilderijen. In 2022 zette ze zo een fotoproject op rond levensbeschouwingen. Op 15 juli kwamen tal van personen met een verschillende levensbeschouwelijke achtergrond hiertoe samen in de ambtswoning van de gouverneur. Er werd een film gemaakt over de totstandkoming van de foto, met toelichtingen van de personen die figureerden op de setting. Het project past volstrekt binnen de levenshouding van Carine als verbinder. Op deze avond lieten we de film zien met commentaar van Carine. Ook lieten we mensen uit de verschillende levensbeschouwingen aan het woord.
7) 25 maart 2024: over de bahai
De bahai-gemeenschap belijdt een redelijk nieuwe religie die in de 19de eeuw in Perzië ontstond. Ze benadrukt de geestelijke eenheid van de mensheid en de verwantschap tussen alle religies. De bahai leven verspreid over de hele aardbol, en dat geeft aan deze geestesstroming een erg internationaal en intercultureel karakter. Hun aantal wordt op 7 miljoen geschat. We lieten op deze avond Njanshi Shanmugampilai aan het woord, van de groep uit Leuven.
8) 24 juni 2024: Solé Olate over de Mapuche
De Mapuche vormen een inheems volk uit Centraal- en Zuid-Chili en Zuid-Argentinië. Ze hebben de eigen samenlevingsstructuur, cultuur, taal en spirituele tradities behouden. Het zijn vrouwen die er de spirituele leiding verzorgent. Solé Olate, die in België opgroeide als Jessy Boyen, kwam over haar volk spreken. In deze periode van het jaar vieren de Mapuche ook Nieuwjaar (We Tripantu), een erg belangrijke ceremonie.
9) 21 oktober 2024: Jana Peeters over de bantoereligie in zuidelijk Afrika
Traditional healing en hekserij spelen al eeuwenlang een centrale rol in het leven van de bantoegemeenschappen in zuidelijk Afrika. Hierbij wordt teruggegrepen naar bovennatuurlijke krachten voor het verklaren van de werkelijkheid en het welzijn van mens en gemeenschap. In de lezing schetst Jana Peeters een beeld van deze traditionele levensbeschouwing, de verschillende praktijken en de invloed op het dagelijkse leven in Zuid-Afrika. Jana is vrijzinnig humanistisch consulent bij deMens.nu en docent Afrikaans in het volwassenonderwijs. Ze werkte in de zorgsector in Zuid-Afrika en deed onderzoek naar bijgeloof en hekserij.